Εφημερίδα Τεύχος 10 Δεκέμβριος 2013

Περιοδική έκδοση του Συλλόγου Γυναικών Ορμύλιας «Ανδρομάχη»

 Τεύχος 10 Δεκέμβριος  2013

Διανέμεται δωρεάν

Τα Κάλαντα των Φώτων 

Σήμερα είναι των Φωτών π’ αγιάζουν οι παπάδες

Κι μεσ’ στα σπίτια μπαίνουνε, ψάλλουν τον Ιορδάνη.

Βοήθεια να’ χουν το Χριστό, τον Μέγα Ιωάννη.

Στη Γαλιλαία ήτανε κι ήρθε να μαρτυρήσει,

Πως ο Χριστός βαφτίζεται σ’ Ανατολή και Δύση.

Στη Γαλιλαία ήτανε κι ήρθε στον Ιορδάνη

Δια να λάβει βάφτισμα από τον Άγιο Γιάννη:

«Εγώ’ μαι δούλος του Χριστού και πώς να σε βαφτίσω;

Την άχραντό σου κορυφή δεν ημπορώ ν’ αγγίξω,

Να μην καούν τα χέρια μου, σαν το κερί και λιώσουν».

Άπλωσε ο Πρόδρομος την δεξιά του χείρα,

Μεγάλο θάμα έγινε στη γη, στην οικουμένη:

Ο ουρανός εσκίστηκε κι έγινε περιστέρι.

Το Άγιο Πνεύμα ήτανι κι ήρτι να μαρτυρήσει,

Πως ο Χριστός βαφτίζεται σ’ Ανατολή και Δύση.

Βαφτίζονται και τα νερά, μιρεύουν τα στοιχεία

Χαίρουντι κι οι Άγγελοι, ψάλλουν την υμνωδία.

Κι εδώ που τραγουδήσαμε, πέτρα να μη ραγίσει

Κι ο νοικοκύρης του σπιτιού, χρόνια πολλά να ζήσει.

Εις έτη πολλά!Ι

Δ. Κρικελίκου «Το Δωδεκαήμερο στη Χαλκιδική. Έθιμα και Κάλαντα»

Το τέμπλο του Ι.Ν. Αγίου Γεωργίου Ορμύλιας

Πριν λίγο καιρό ξεκίνησαν οι εργασίες για τον καθαρισμό, την συντήρηση και αποκατάσταση του τέμπλου του ενοριακού μας Ναού, οι οποίες ολοκληρώθηκαν σε 2,5 μήνες περίπου. Η προσπάθεια ξεκίνησε μετά τη γενναία δωρεά (15.οοο ευρώ) κάποια κυρίας και την εισφορά και άλλων δωρητών. Η πρωτοβουλία ανήκει στον π. Ιωάννη Βλιάβη και στην εκκλησιαστική επιτροπή στα πλαίσια της προετοιμασίας του Ι. Ναού για τις εορταστικές εκδηλώσεις που θα λάβουν χώρα το 2018 που συμπληρώνονται 200 χρόνια από την ανέγερσή του.

Όπως γνωρίζουμε από τις ιστορικές πηγές, το 1818 μ.Χ. κτίστηκε ο ενοριακός μεγαλοπρεπής Ναός του τότε κτήτορα και πολιούχου Αγίου Χαραλάμπου, ένδειξη της οικονομικής ευμάρειας και δύναμης της Ορμύλιας. Όμως, το 1821 μ.Χ. κάηκε από τους Τούρκους, όπως και όλο το χωριό. "Έφθασαν οι Τούρκοι στα χωριά μας και μας έβαλαν φωτιά, έβαλαν και στην εκκλησία μας τα αγαρηνά και δεν λυπήθηκαν, την οποία είχαμε εγκαινιάσει τον ίδιο χρόνο..." (από το χρονικό του άγνωστου Ορμυλιώτη Γιαννάκη). Επειδή από την πυρκαγιά σώθηκε μόνο η πολύ παλιά θαυματουργή εικόνα του Αγίου Γεωργίου, όταν οι πρόγονοί μας ξαναέστησαν την καμένη εκκλησία στα θεμέλια της παλιάς, πολιούχος και κτήτορας έγινε ο Άγιος Γεώργιος.

Δεν γνωρίζουμε ακριβώς πότε έγινε η αναστήλωση του Ι.Ναού, γιατί οι κάτοικοι μετά την καταστροφή εγκατέλειψαν το χωριό και μετανάστευσαν στο Άγιο Όρος, στην Κασσάνδρα και "στης συκιάς τα μέρη" (στην άκρη της Σιθωνίας ή στις Β. Σποράδες). Όταν επέστρεψαν στο σύνολό τους (πιθανόν μετά το 1824 μ.Χ.) έφτιαξαν καλύβια για να μείνουν και ζούσαν σε τραγική κατάσταση: γυμνοί και πεινασμένοι (τρέφονταν με χόρτα, "συκαμινά" και "βαλανοψώμι"), πλήρωναν δυσβάσταχτους φόρους (χαράτσια) και δεν άντεχαν από τις αδικίες, τις ζημιές και τα δεινοπαθήματα από τους Τούρκους. Παρ' όλες τις κακουχίες πρώτα φρόντισαν να αναστηλώσουν τον Ναό με τα πενιχρά μέσα που διέθεταν, με πολλή προσωπική εργασία και με υψηλό θρησκευτικό αίσθημα.

Φεύγοντας από τα ιστορικά γεγονότα, ας επανέλθουμε στην αποκάλυψη του θαυμαστού τέμπλου, που ξετυλίχθηκε σιγά-σιγά μπρος στα μάτια μας, για την οποία οι εκπρόσωποι της εταιρείας που ανέλαβε το έργο μάς έδωσαν εξαιρετικές πληροφορίες. Η ομάδα αποτελείται από ειδικούς συντηρητές έργων τέχνης, οι οποίοι επιλέγουν και εφαρμόζουν την πρακτική και δεοντολογικά βέλτιστη λύση προσεγγίζοντας, μελετώντας και καταγράφοντας τις παραδοσιακές τεχνικές του έργου, δίνοντας σημασία στην λεπτομέρεια, αλλά κυρίως βάζοντας μεράκι, υπομονή και αγάπη για τη δουλειά αυτή. Εκθείασαν την ιδιαιτερότητα και σπανιότητα του τέμπλου λέγοντας ότι αποτελεί κλασσικό παράδειγμα Μακεδονίτικης λαϊκής ζωγραφικής, η οποία παρατηρούνταν και σε αρχοντικά σπίτια της εποχής (σε ταβάνια, κολόνες, αψίδες κ.α.) Αποκαλύπτει μία δύσκολη οικονομικά περίοδο για το χωριό, γιατί έχει ελάχιστες ξυλόγλυπτες λεπτομέρειες και η έλλειψη δεύτερης σειράς αγιογραφημένων εικόνων, στη θέση των οποίων διακοσμήθηκε το τέμπλο με βάζα και λουλούδια, επιβεβαιώνει την άποψη αυτή. Επιπλέον, η τεχνική του καλλιτέχνη ήταν απλή, με υλικά ανάλογα με τις συνθήκες και το στυλ της εποχής, αλλά χωρίς να έχει συναντηθεί αλλού η ποικιλία και η πλούσια ζωγραφική του διακόσμηση. Τα πολλά και ζωντανά χρώματα που χρησιμοποίησε έχουν την ίδια απόχρωση με τα χρώματα των εικόνων του τέμπλου και υποδηλώνουν την ανάγκη των ανθρώπων της εποχής για κάτι χαρούμενο και φωτεινό μέσα στη σκοτεινιά της ζωής τους.

Αρχικά, η ομάδα ξεκίνησε με αφαίρεση των μεταγενέστερων επεμβάσεων πάνω στο τέμπλο, που πιθανότατα έγιναν στα μέσα του 19ου αιώνα. Υπήρχαν αρκετές στρώσεις μπογιάς όπως η πιο πρόσφατη άσπρη λαδομπογιά, από κάτω η γαλάζια όπως της οροφής, καθώς και μία στρώση αστάρι πριν από αυτήν. Χρησιμοποίησαν μηχανικό τρόπο (νυστέρια, σπάτουλες κ.α.) καθώς και ελαφρά χημικούς διαλύτες για τον καθαρισμό της μπογιάς. Ακολούθησε η αποκατάσταση με επεμβάσεις ανασύστασης τμημάτων που είχαν φθαρεί από την υγρασία κυρίως στη βάση του τέμπλου. Επιπλέον, βγήκε η επιπρόσθετη κορνίζα του τέμπλου, η οποία συντηρήθηκε στο εργαστήριο και επανατοποθετήθηκε. Για τις ζωγραφιές και την κάλυψη των φθορών χρησιμοποιήθηκαν αντίστοιχα αυγοτέμπερες όπως στις αγιογραφίες,  με τα ίδια χρώματα για την ομοιομορφία του τέμπλου, καθώς και ειδικά χημικά συστατικά και υλικά επούλωσης (π.χ. ξυλόστοκος) τα οποία όταν σταθεροποιούνται παίρνουν την μορφή ξύλου. Τόνισαν δε πως η εργασία της αποκατάστασης των αγιογραφιών ή ζωγραφικής θεωρείται πιο δύσκολη από την ίδια την αγιογραφία. Το αποτέλεσμα, όμως, ήταν εντυπωσιακό και εξασφαλίστηκαν η δομική και χρηστική ακεραιότητα, η εξαιρετική αντοχή στον χρόνο και η άρτια αισθητική του τέμπλου.

Θερμά συγχαρητήρια, λοιπόν, σε όσους συνετέλεσαν στην πραγματοποίηση αυτού του έργου και έβαλαν ένα λιθαράκι στη διατήρηση και συνέχιση της ιερής μας παράδοσης, η οποία οδηγεί σε συνέχιση ιερών αγώνων. Αναμφισβήτητα, Ελλάδα και Ορθοδοξία σήμερα δέχονται ισχυρό πόλεμο να περιορισθούν, να αποδυναμωθούν, να σωπάσουν. Δεν είναι καιρός για δειλή σιωπή και φυγή. Θα πρέπει να γίνουμε, εκτός από πιο συνειδητοί πολίτες και πιο συνειδητοί πιστοί. Ας μην επιτρέψουμε την απώλεια της πίστης μας, η οποία έδινε ανέκαθεν και συνεχίζει να δίνει βαθύ νόημα ζωής, υπομονή, καρτερικότητα και ελπίδα σε όλες τις περιόδους κρίσης της ανθρωπότητας. Ας παραδειγματιστούμε από τους προγόνους μας, οι οποίοι διατήρησαν την πίστη τους σε τραγικότατες συνθήκες και έφτιαξαν εκκλησίες και έργα Θείας λατρείας, γιατί πίστευαν πως ατενίζοντας τις αντιξοότητες  της ζωής, όχι με το φοβισμένο βλέμμα της ολιγοπιστίας ή μόνο με τις φτωχές ανθρώπινες δυνάμεις, αλλά μέσα από το πρίσμα της πίστεως και με εμπιστοσύνη στην προστασία και πρόνοια του Θεού, μπορούν να αντιμετωπίσουν τα πάντα με αισιοδοξία.

Ασφαλώς και δεν πρέπει  να κομπορρημονούμε στις δάφνες του ιερού παρελθόντος, αλλά θα πρέπει να συνεχίζουμε την ηρωοτρόφο και αγιοτρόφο παράδοση και να διαφυλάξουμε τα ιερά και όσια του τόπου μας, γιατί Ελλάδα και θρησκεία συμπορεύονται και λειτουργούν ως παράγοντες ειρήνης, αγάπης και συνέχισης του έθνους μας. Γι' αυτό να βοηθήσουμε όλοι - έστω κι από το υστέρημά μας - να γίνουν οι ίδιες εργασίες και στον υπόλοιπο ναό (άμβωνα, μετόπη γυναικωνίτη και οροφή), η επιφάνεια των οποίων αναμένεται να είναι παρόμοια και ίσως πιο εντυπωσιακή από το τέμπλο καθώς και οτιδήποτε χρειάζεται ο Ναός, έτσι ώστε να στέκεται μεγαλοπρεπής ως Σύμβολο της Πίστης μας και ως φάρος ελπίδας στις τρικυμίες της ζωής και στα σημεία των καιρών.

Θερμές ευχαριστίες στον π. Ιωάννη και στους εκπροσώπους της εταιρείας ΑΦΟΙ ΤΣΙΟΡΒΑΛΛΑ ARTIS GILDING & RESTORING για τις πληροφορίες που μας έδωσαν για την συγγραφή του άρθρου.

………………………………………………………………………………………………………………….


Αργαλειός

Από την Πηνελόπη του Οδυσσέα, που ξεγελούσε τους μνηστήρες υφαίνοντας στον αργαλειό τη μέρα και ξηλώνοντας τη νύχτα, μέχρι τις αρχές τις δεκαετίας του 60, ο αργαλειός υπήρχε σε κάθε σπίτι. Ήταν συνυφασμένος με την καλή νοικοκυρά που από κοπέλα θα έφτιαχνε στον αργαλειό την προίκα της. 

Χιλιοτραγουδισμένος ο αργαλειός: "Μαλαματένιος αργαλειός μ' ελεφαντένιο χτένι κι ένα κορμί αγγελικό κάθεται και υφαίνει...", παραδοσιακό τραγούδι που ακουγότανε σ' όλη την Ελλάδα. "Αχ αυτό το αργαλειό σου, με τρελαίνει πωπωπω, σαν περνώ απ' το στενό σου, του διαόλου θηλυκό. Κι όλη μέρα τακ τακ τουκ τουκ τουκ το πέταλο σου κάνει και το πανί σου κι απαντή σου σε πειρασμό με βάνει..." από την αξέχαστη φωνή του Νίκου Ξυλούρη και τόσα άλλα.

Ο αργαλειός ήταν μία απλή κατασκευή από ξύλο με τη μορφή χονδρών σανίδων ή ορθογώνιας διατομής μακρόστενων καδρονιών. Στο χωριό μας αργαλειούς έφτιαχνε ο Πέγιος Γιώργος, μάστορας εξαιρετικός όπως λένε οι παλιοί. Αυτός έφτιαχνε και ροδάνια, ενώ άλλα εξαρτήματα τα αγόραζαν από τους γύφτους. Η πρώτη δουλειά που έκαναν οι γυναίκες ήταν να καλαμώσουν. Ετοίμαζαν καμιά πενηνταριά καλάμια και με την βοήθεια της ανέμης και του ροδανιού τα γέμιζαν με κλωστή στα επιθυμητά χρώματα. Σειρά είχε το διάσιμο, το άπλωμα της κλωστής, με τρόπο πάντα ανάλογο με το ύφασμα και το σχέδιο που ήθελαν κάθε φορά. Για την ύφανση μιας κουρελούς η διαδικασία ήταν εύκολη, ενώ για τα καρέδια πολύ πιο δύσκολη. Πάνω στα αντιά, που ήταν δύο στρογγυλά ξύλα με διάμετρο 10-15 εκατοστών, τύλιγαν την κλωστή που χρησιμοποιούσαν ως βάση για την ύφανση και την ονόμαζαν στημόνι. Όλες αυτές οι κλωστές απλώνονταν από τον κύλινδρο σε δεκάδες παράλληλα
ζεύγη προς έναν άλλο κύλινδρο, ίδιο με τον προηγούμενο, που βρισκόταν στο αντίθετο μέρος του αργαλειού, εμπρός από την υφάντρα. Όλα τα παράλληλα ζεύγη του στημονιού περνούσαν μέσα από δύο χτένια που βρίσκονταν το ένα εμπρός από το άλλο και πιο συγκεκριμένα, οι μισές περνούσαν μέσα από το ένα και οι άλλες μισές μέσα από το άλλο. Χτένια υπήρχαν αραιά και πυκνά. Έτσι, πατώντας ένα μοχλό, τα χτένια μετακινούνταν το ένα προς τα πάνω και το άλλο προς τα κάτω δίνοντας τη δυνατότητα ανάμεσα από τις κλωστές (στημόνι) να περάσουν οι σαϊτες, που ήταν ξύλο ελλειψοειδές σκαμμένο εσωτερικά και κατά μήκος συγκρατούσαν μία βέργα. Στη βέργα τύλιγαν το νήμα που με το πέταγμα περνούσε μέσα στο στημόνι. Μετά από τα δύο αυτά χτένια, το στημόνι περνούσε μέσα από ένα άλλο σκληρό και δυνατό χτένι που οι άκρες του κρέμονταν με δύο λεπτές σανίδες από το πάνω μέρος της κατασκευής, παρέχοντας του τη δυνατότητα να μπορεί να κινείται όλο το χτένι παράλληλα με τις κλωστές του στημονιού ακολουθώντας τη φορά του. Κάθε φορά που περνούσαν τη σαϊτα με την κλωστή, με αυτό το σκληρό χτένι χτυπούσαν, κινώντας το μπρος-πίσω με δύναμη, την κλωστή να πάει πολύ κοντά στην προηγούμενη που είχαν περάσει. Στο κάτω μέρος υπήρχαν οι πατήτρες. Πατώντας τες οι υφάντρες έδιναν το σχέδιο. Για να γίνει μία κουβέρτα ή ένα όποιο αποτέλεσμα χρειαζόταν πολλές ώρες δουλειάς.

Αφιέρωμα και μνημόσυνο στις μάνες, τις γιαγιάδες και τις αιωνόβιες μανάκες-μανιές, τις χρυσοχέρες υφάντριες και κεντήτριες, που μας άφησαν αριστουργήματα.
"Κόκκινη κλωστή δεμένη στην ανέμη τυλιγμένη."

………………………………………………………………………………………………………………….

Οι δραστηριότητες του Συλλόγου μας

• Με μεγάλη συμμετοχή γυναικών ξεκίνησαν φέτος τα μαθήματα χειροτεχνίας στο σύλλογό μας. Πρώτα, μας έμαθε η Πρόεδρός μας πώς αν φτιάξουμε κασκόλ για τις κρύες μέρες του χειμώνα. Μετά συνεχίσαμε και ολοκληρώσαμε την τεχνική κρακελέ και ντεκουπάζ που μας έδειξε η Αλεξάνδρα Παπαδήμου. Τώρα, φτιάχνουμε πλεχτά ρούχα που με πολύ υπομονή μας δείχνει τον τρόπο η κα Κίτσα Γεωργιάδη. Ακόμη, κατασκευάστηκαν ημερολόγια και χριστουγεννιάτικες πιατέλες.
• Το μάθημα παραδοσιακών χορών γίνεται κάθε Τετάρτη 6-7 μ.μ. στο Δημαρχείο.
• Στη λίμνη Κερκίνη ταξίδεψε τις γυναίκες ο σύλλογός μας στις αρχές του Οκτώβρη. Περνώντας από το Κιλκίς επισκεφτήκαμε την Ι.Μ. Τιμίου Προδρόμου και ανεβήκαμε στα Πορόια Σερρών. Η Κερκίνη είναι μία τεχνητή λίμνη που σχηματίστηκε το 1932 με την δημιουργία φράγματος στον ποταμό Στρυμόνα και αποτελεί ιδιαίτερα προστατευμένο υδροβιότοπο και τοπία σπάνιας ομορφιάς την οποία απολαύσαμε κάνοντας μία βόλτα στα νερά της με βάρκα και φόντο το βουνό Μπέλες.
• Άλλο ένα ταξίδι κάναμε στο Σαντάνσκι της Βουλγαρίας και στο γραφικό - ιστορικό χωριό Μελένικο με τα φημισμένα του κρασιά.

………………………………………………………………………………………………………………….

"Να αναδείξουμε τα μνημεία μας"

Μία ομάδα συγχωριανών μας δημιουργήθηκε με την κοινή επιθυμία να αναδείξει τα μνημεία της Ορμύλιας.

Εντάχθηκαν στους κόλπους του συλλόγου "Πολύτροπον" και ξεκίνησαν με πολύ μεράκι την πρώτη τους προσπάθεια που είναι η συλλογή, αναπαραγωγή και δημιουργία ηλεκτρονικού αρχείου και τέλος, διοργάνωση έκθεσης των παλιών φωτογραφιών του χωριού μας. Προσπάθεια δύσκολη, στην οποία καλούμαστε όλοι να βοηθήσουμε. Ένα πρόβλημα που έχει να αντιμετωπίσει η ομάδα αυτή είναι η ανέβρεση χώρου για την στέγαση της έκθεσης.

Αν έχουμε κάποια φωτογραφία που παρουσιάζει ιστορικό ενδιαφέρον, ας τους την εμπιστευτούμε. Αυτοί, υπεύθυνα, θα την αντιγράψουν και θα μας την επιστρέψουν άθικτη. Όποιος ενδιαφέρεται μπορεί να απευθυνθεί στα τηλέφωνα: 2371041132 και 6974867014 κα Μαυρομάτη Μαρία, καθώς και 6948586574 κα Διαμαντοπούλου Ρένα.

………………………………………………………………………………………………………………….

Βυζαντινή Χορωδία

Στο τμήμα της Μουσικής Ακαδημίας "Ειρμός" που λειτουργεί στην ενορία Αγ. Γεώργιος του χωριού μας, συμμετέχουν παιδιά του Δημοτικού, Γυμνασίου και Λυκείου Ορμύλιας. Αυτά τα παιδιά καμαρώσαμε στην συναυλία που δώσανε στον Ι.Ν. Αγ. Βαρβάρας, την Τετάρτη 4 Δεκεμβρίου. Τους ευχόμαστε καλή συνέχεια.

Νέο ξεκίνημα για την φιλαρμονική

Μετά από τις συνεχείς εκλύσεις των παιδιών που αποτελούσαν την Φιλαρμονική Ορμύλιας και τις ενέργειες της Δημοτικής Αρχής είναι πλέον γεγονός η επανασύστασή της. Έχουν εγγραφεί 20 νέα μέλη και σε σύνολο φτάνουν περίπου τα 30. 

Επικροτούμε αυτή την προσπάθεια που δίνει έναυσμα στη νεολαία να συμμετέχει σε εποικοδομητικές δραστηριότητες.

………………………………………………………………………………………………………………….

Κέντρο δια βίου μάθησης Δήμου Πολυγύρου

Σε εξέλιξη βρίσκονται τα προγράμματα γενικής εκπαίδευσης ενηλίκων, τα οποία εξασφάλισε ο Δήμος Πολυγύρου για την περιοχή της Ορμύλιας. Το εν λόγω έργο εντάσσεται στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Εκπαίδευση και Διά Βίου Μάθηση του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού. Τα προσφερόμενα προγράμματα μπορούν να παρακολουθήσουν ενήλικες κάθε εθνικής προέλευσης, ηλικίας και μόρφωσης. 

Ξεκίνησαν ήδη τα σεμινάρια: 

1) Ηλεκτρονικοί Υπολογιστές

2) Εναλλακτικές μορφές τουρισμού. 

Ο Σύλλογός μας βοήθησε στην συγκέντρωση των αιτήσεων και στην ενημέρωση των ενδιαφερομένων σε συνεργασία με την Δημοτική Ενότητα Ορμύλιας. Ελπίζουμε στη συνέχιση της διεξαγωγής αντίστοιχων προγραμμάτων, τα οποία αναβαθμίζουν το πνευματικό, πολιτιστικό και επαγγελματικό επίπεδο του τόπου μας.

………………………………………………………………………………………………………………….

ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ ΔΙΑΙΤΑ

Η λέξη δίαιτα προέρχεται από την ελληνική γλώσσα και σημαίνει τρόπος ζωής.

Έγιναν μελέτες που απέδειξαν ότι η Μεσογειακή Δίαιτα είναι η πιο υγιεινή διατροφή.

Χαρακτηρίζεται από διατροφικές συνήθειες των κατοίκων της Κρήτης, της νότιας Ιταλίας, της Ισπανίας και του Μαρόκου. Στην εποχή της οικονομικής άνθισης του 1960, με την είσοδο των αμερικανικών συνηθειών,  η Μεσογειακή Δίαιτα περνάει στο περιθώριο και η διατροφή του fast-food (γρήγορο φαγητό) μπαίνει στη ζωή μας.

Στις αρχές του 1990 επανέρχεται ξανά στο σκηνικό η σημασία αυτής της διατροφής και το 2010 η Μεσογειακή Δίαιτα μπαίνει στην λίστα της UNESCO σαν πολιτισμική κληρονομιά.

Η Μεσογειακή Δίαιτα ανακαλύφτηκε από τον αμερικάνο γιατρό Ancel Keys που το 1945 έφτασε στην Ιταλία όπου διαπίστωσε ότι οι τροφές που χρησιμοποιούν οι λαοί της μεσογείου ήταν τροφές που προστάτευαν τον οργανισμό από καρδιακά νοσήματα (κι όχι μόνο) και συντελούσαν στην μακροζωία.

Ο Ancel Keys έκανε μία έρευνα που συνέθεσε τα συμπεράσματά του σε μία πυραμίδα στην οποία έβαλε τις τροφές που πρέπει να χρησιμοποιούνται λιγότερο, στην κορυφή.

 ΤΙ ΠΕΡΙΓΡΑΦΕΙ Η ΠΥΡΑΜΙΔΑ ΑΥΤΗ;     

    

Ξεκινώντας από την βάση της πυραμίδας έχουμε:

• Δραστήριο τρόπο ζωής με γυμναστική ή βάδισμά καθημερινά
• Μεγάλη κατανάλωση δημητριακών (ολικής άλεσης), φρούτων και λαχανικών, καθώς επίσης πατάτες, όσπρια, ξηροί καρποί πρέπει να αποτελούν το καθημερινό μας γεύμα.
• Ελαιόλαδο και ελιές καθημερινά
• Τυριά σε μικρές ποσότητες καθώς και γιαούρτια κάθε μέρα
• Ψάρι (περιέχει Ω3) λίγες φορές την εβδομάδα (1-2 φορές)
• Κοτόπουλο, κουνέλι, κυνήγι μία φορά την εβδομάδα
• Αυγά 1 έως 2 φορές την εβδομάδα
• Γλυκά 1 φορά την εβδομάδα
• Κρέας λίγες φορές τον μήνα ή συχνότερα αρκεί να είναι σε μικρές ποσότητες
• Ένα ποτήρι κόκκινο κρασί στη διάρκεια του φαγητού καθημερινά.
• 6-8 ποτήρια νερό κάθε μέρα

Και για το τέλος, το πιο σημαντικό... Το πρώτο και το βασικότερο, το χαμόγελο, το γέλιο στη ζωή μας, τον τρόπο να βλέπουμε τη ζωή με άλλο μάτι, με θετικό μάτι, γιατί όπως λένε και οι Κινέζοι, δεν πρέπει να στεναχωριόμαστε για πράγματα που διορθώνονται ή που δεν διορθώνονται...

Επιμέλεια: Τζοβινάτσο Κάτια - γιατρός

………………………………………………………………………………………………………………….

Το φαρμακείο της φύσης - Ιπποφαές

Αν και στη σύγχρονη Ελλάδα το ιπποφαές χρησιμοποιείται τα τελευταία χρόνια, στην αρχαιότητα η χρήση του ήταν πολύ διαδεδομένη. Σχετικές αναφορές υπάρχουν σε κείμενα του Θεόφραστου και του Διοσκουρίδη, του πατέρα της Φαρμακολογίας. Το όνομά τους οφείλει στα στρατεύματα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, που παρατήρησαν ότι τα άρρωστα και τραυματισμένα άλογα που έτρωγαν τα φύλλα και τους καρπούς του φυτού, ανάρρωναν γρηγορότερα, αποκτούσαν περισσότερη δύναμη, ενώ το τρίχωμά τους δυνάμωνε και γινόταν πιο λαμπερό.

Η συγκομιδή είναι δύσκολη εξαιτίας της πυκνής ακανθώδους διάταξης μεταξύ των καρπών σε κάθε κλαδί.

Διατροφική αξία - Υγεία

Το ιπποφαές θεωρείται σύμφωνα με πολλές μελέτες που έχουν δει το φως της δημοσιότητας, ένας σημαντικός σύμμαχος της υγείας μας. Οι καρποί του ιποοφαούς είναι εδώδιμοι και θρεπτικοί, αν και πολύ όξινοι (στυπτικοί) και ελαιώδεις, δυσάρεστοι αν φαγωθούν ωμοί, εκτός κι αν "υπερ-ωριμάσουν".

Οι θρεπτικές ουσίες και τα φυτοχημικά συστατικά των καρπών του ιπποφαούς έχουν θετική επίδραση έναντι των φλεγμονών, του καρκίνου ή άλλων ασθενειών, αν και ακόμα δεν έχει αποδειχθεί κανένα όφελος για τους ανθρώπους από κλινικές μελέτες. Ο καρπός έχει υψηλή περιεκτικότητα σε βιταμίνη C, περίπου 15 φορές περισσότερη από το πορτοκάλι που το κατατάσσει στις πιο πλούσιες πηγές, από τα φυτά, σε βιταμίνη C. Ο καρπός ωστόσο είναι πλούσιος σε καροτενοειδή, βιταμίνη Ε, αμινοξέα, μέταλλα, β-σιτοστερόλη και πολυφαινολικά οξέα.

………………………………………………………………………………………………………………….

Μικρες ιδέες - Μεγάλες λύσεις

• Για να καθαρίσετε γυαλικά ή μεταλλικά κηροπήγια που έχει κολλήσει πάνω τους κερί, βάλτε τα για 1 ώρα στην κατάψυξη. Όταν θα τα βγάλετε, θα διαπιστώσετε ότι το κερί ξεκολλάει εύκολα, χωρίς να αφήνει σημάδια στα αγαπημένα σας κηροπήγια.
• Αν κόλλησαν τα ποτήρια που βάλατε το ένα πάνω στο άλλο, βάλτε το κάτω ποτήρι σε ένα μπολ με ζεστό νερό και γεμίστε το πάνω με κρύο. Έτσι θα τα χωρίσετε χωρίς να σπάσουν.
• Για να καθαρίσουν καλά τα κρυστάλλινα βάζα σας, βρέξτε τα εσωτερικά και εξωτερικά με ξύδι και πασπαλίστε τα με αλάτι. Αφήστε τα για λίγη ώρα έτσι και ξεπλύνετε τα με σκέτο νερό. Λαμπικάρουν θαυμάσια.
• Τα σημάδια που αφήνει το τσάι μέσα στην τσαγιέρα φεύγουν αν την γεμίσουμε με βραστό νερό στο οποίο θα προσθέσουμε μία κουταλιά σόδα φαγητού. Αφήνουμε όλη νύχτα και ξεβγάζουμε καλά. Αλλά και το γάριασμα των φλιτζανιών από την τανίνη του τσαγιού φεύγει αν τα περάσουμε με ένα υγρό πανί στο οποίο έχουμε ρίξει λίγη σόδα φαγητού.

………………………………………………………………………………………………………………….

Μην πετάξεις τη στάχτη από το τζάκι. 

Δες πόσα πράγματα μπορείς να κάνεις!

Είναι πολύ ευχάριστο να ζεσταινόμαστε το χειμώνα από την φωτιά, με μία ξυλόσομπα ή τζάκι.

Από την φυσική ζέστη φωτίζεται το σπίτι, ψήνεται το φαγητό, στεγνώνονται τα ρούχα, ζεσταίνεται το νερό και ...φυσικά μένει στο τέλος η πολύτιμη στάχτη!

Δεν πετάμε την στάχτη, δεν είναι καθόλου άχρηστη ή ...σκουπίδι. Συνεχίζουμε να την χρησιμοποιούμε, όπως έκαναν και παλιά και αυτό μας κάνει να νιώθουμε απερίγραπτη χαρά! Η στάχτη από ξύλα είναι η σκόνη που έμεινε από την καύση τους. Ξύλα εννοούμε μόνο τα φυσικά, όχι με βαφές, κόλες ή επεξεργασμένα.

Πρέπει να προσέχουμε να μην πετάμε μέσα στην φωτιά πλαστικά, αποτσίγαρα ή οτιδήποτε άλλο σκουπίδι που μπορεί να μολύνει την στάχτη. 

Περιμένουμε να κρυώσει εντελώς και μετά την συλλέγουμε και την αποθηκεύουμε σε ένα μεταλλικό δοχείο με καπάκι. Τα καρβουνάκια τα κρατάμε σε άλλο δοχείο. Δεν πετάμε τίποτα, γιατί όλα χρειάζονται! 

Πάμε, τώρα, να αναλύσουμε τι περιέχει η στάχτη και είναι τόσο πολύτιμη!

Η στάχτη περιέχει κυρίως ανθρακικό ασβέστιο από 25% έως 45% (το οποίο είναι ένα ανόργανο αλάτι με χημικό τύπο CaCO3), λιγότερο από 10% περιέχει Κάλιο (Κ) και λιγότερο από 1% φωσφορικό άλας. Υπάρχουν ιχνοστοιχεία σιδήρου, μαγγανίου, ψευδαργύρου, χαλκού και μερικά βαρέα μέταλλα (όπως ο μόλυβδος, το κάδμιο, το νικέλιο και το χρώμιο). Δεν περιέχει άζωτο.

Παρακάτω, θα αναλύσουμε τις χρήσεις της στάχτης, για να μπορέσουμε να γνωρίζουμε πως να την χρησιμοποιήσουμε!

1. Μπορούμε να φτιάξουμε αλισίβα, απλά βράζουμε 2 με 3 κουταλάκια στάχτη σε 1 μπρίκι με νερό και μετά την σουρώνουμε με ένα φίλτρο του καφέ. Είναι το καλύτερο απορρυπαντικό γενικής χρήσης, καθαρίζει, λευκαίνει και απολυμαίνει ρούχα, πατώματα, τζάμια, ασημικά, πιάτα, σκουριές που έχουν ποτίσει στα μάρματα κ.α.
2. Η στάχτη χρησιμοποιείται για να διώξουμε τις άσχημες οσμές. Απλά την βάζουμε πάνω σε οτιδήποτε μυρίζει άσχημα π.χ. σε παλιές τουαλέτες, τουαλέτα της γάτας...
3. Μπορούμε να λουστούμε πολύ φυσικά με την αλισίβα και να χρησιμοποιήσουμε ξύδι στο ξέβγαλμα, αυτό ευνοεί περισσότερο το λιπαρό μαλλί.
4. Την αλισίβα την χρησιμοποιούμε στην κουζίνα μας σε πολλά γλυκά και φαγητά, όπως στην παρασκευή της μουσταλευριάς, στα μελομακάρονα, στο ψωμί. Εκτός από την υπέροχη γεύση και την βελούδινη υφή που δίνει στα φαγητά μας, καθαρίζει το έντερο από τους παθογόνους μικροοργανισμούς. Το ψωμί γίνεται πιο αφράτο και το βοηθά να μην τρίβεται.
5. Για μεγάλο χρονικό διάστημα η στάχτη του ξύλου έχει χρησιμοποιηθεί στην γεωργία, δεδομένου ότι ανακυκλώνει τα θρεπτικά συστατικά πίσω στην γη. Η στάχτη χρησιμοποιείται και ως λίπασμα, αλλά δεν περιέχει άζωτο. Επίσης, δεσμεύεται διοξείδιο του άνθρακα από τους μικροοργανισμούς μέσα στο χώμα, η ανάπτυξη των οποίων ενισχύεται από την στάχτη και η γη γίνεται πιο εύφορη. Λόγω της παρουσίας του ανθρακικού ασβεστίου εξουδετερώνεται η οξύτητα του εδάφους, αυξάνοντας το pH του και αυξάνει την δραστηριότητα των βακτηρίων του εδάφους. Είναι καλό να χρησιμοποιείται με φειδώ και να γίνεται τακτικά έλεγχος του pH του εδάφους.
6. Δυναμώνει τα φυτά που αγαπούν το ασβέστιο, όπως είναι οι ντομάτες, τα αμπέλια, οι φασολιές, το σπανάκι, ο αρακάς, τα σκόρδα κ.α. Ακόμα, ευδοκιμούν και οι τριανταφυλλιές. Μπορούμε να προσθέσουμε 1/4 φλιτζανιού σε κάθε λάκκο κατά τη φύτευση.
7. Με την στάχτη απομακρύνονται από τον κήπο διάφορα έντομα και παράσιτα όπως γυμνοσάλιαγκες, σαλιγκάρια κ.α.
8. Διώχνει τα μυρμήγκια αν ρίξουμε λίγη στάχτη στην μυρμηγκοφωλιά τους. Δεν μπορούν να μεταφέρουν την στάχτη, οπότε θα αλλάξουν φωλιά!
9. Σκορπίζουμε στάχτη στις γωνίες και στα σκοτεινά σημεία της αποθήκης μας ή του σπιτιού μας. Όσο υπάρχει στάχτη δεν θα πλησιάζουν ποντίκια, κατσαρίδες, έντομα.

………………………………………………………………………………………………………………….

***ΑΝΕΚΔΟΤΟ***

Ο γεωπόνος επισκέπτεται το χωράφι του μπάρμπα-Γιάννη, κοιτάζει προσεκτικά, κουνά το κεφάλι του και λέει:

-Φτωχέ μου άνθρωπε, θα εκπλαγώ αν βγάλεις από αυτό το χωράφι έστω και 50 κιλά σιτάρι.

-Κι 'γω θα ηκπλαγώ!

-Κι εσύ; Γιατί;

-Γιατί ήσπειρα σίκαλ'!!!

………………………………………………………………………………………………………………….

ΟΙ ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΤΗΣ ΓΙΑΓΙΑΣ

ΥΛΙΚΑ: 1300 γρ. κυδώνια πουρέ, 800 γρ. ζάχαρη, 80 γρ. μέλι, 200 γρ. αμύγδαλα ασπρισμένα, κανέλα και γαρίφαλο σκόνη.

Χτυπάτε τα βρασμένα κυδώνια στο μπλέντερ να γίνουν πουρές. Τα βάζετε σε πλατιά κατσαρόλα μαζί με τα αμύγδαλα σε σιγανή φωτιά και τα ανακατεύετε συνέχεια μέχρι που το μείγμα να ξεκολλάει από την κατσαρόλα. Αλείφετε τότε ένα ταψί ή τον πάγκο εργασίας με βούτυρο ή αμυγδαλόλαδο κι απλώνετε το μείγμα να γίνει σε πάχος ένα δάχτυλο. Το αφήνετε να κρυώσει εντελώς. Μετά κόβετε σε ό,τι σχήμα θέλετε το κυδωνόπαστο, το πασπαλίζετε με τα μυρωδικά και το βάζετε σε κουτιά, βάζοντας ανάμεσα στα κομμάτια και φύλλα δάφνης.

………………………………………………………………………………………………………………….